Voor micro avontuur hoef je niet altijd ver te reizen. Er valt genoeg te beleven in je “eigen achtertuin”. Op een prachtig weekend in het najaar keer ik terug naar mijn “roots”, de verscholen bossen in de Achterhoek. Hier doolde ik als puber al rond en werd mijn fascinatie voor de natuur gevoed. De familie van mijn oma woonde in een klein huisje op Landgoed de Velhorst. Het gezin verhuisde, toen zij een jong meisje was naar het nabijgelegen Lochem. Eeuwig zonde, want wat had ik graag in dit kneuterige huisje willen wonen. Nu is het onbetaalbaar. Geen mens kwam ik hier vroeger op mijn zwerftochten tegen. Maar met het stijgen van onze welvaart nam ook de recreatie toe, en nu loop je er in de weekenden zeker niet meer alleen.
De smalle Lageweg kronkelt zich door het coulisselandschap van de Achterhoek. Gemotoriseerd verkeer wordt bij de wandelpaden tegengehouden door keurig wit geschilderde hekken. Majestueuze beukenlanen doorkruizen het landgoed de Velhorst. Langzaam lopen we door een donkere rododendron haag. De geur van de vroege herfst hangt als een natte deken over het bos. Het smalle pad is modderig. Op een enkele boomstronk groeien paddenstoelen zo groot als bloemkolen. Na een lange afwezigheid heeft de zeldzame “pruikzwam” zich hier weer laten zien. Een grote harige zwam, afkomstig van een schimmel zich diep in een beuk of eik nestelt.
Langs de Berkel
Dit deel van de Achterhoek is bekend bij wandelaars van het Pieterpad, het LAW-pad kruist tussen Laren en Vorden de Berkel en loopt door de Velhorst heen. Maar de echte schoonheid van dit gebied krijgen deze wandelaars niet te zien. Voor hen geldt dat ze zo snel mogelijk van A (Pieterburen) naar B (Pietersberg) willen lopen (of andersom natuurlijk). Voor ons gaat het deze dagen juist om het zwerven, het onverwachtse, niet weten waar we de nacht door gaan brengen. Gek genoeg hebben niet eens een goede wandelkaart van dit gebied. We moeten het dus maar doen met mijn herinneringen en met een enkel printje van Google Earth.
We wandelen verder over een smal pad langs de Berkel. Oude met klimop overwoekerde wilgen staan met hun wortels in het water langs de kant. De ruige boombast zit vol spechten holen. Vlierbesstruiken zijn met korstmossen overgroeit en zien paars van de rijpe bessen. Ze vormen een dichte haag waarin talrijke vogels een goed onderkomen hebben gevonden. De weilanden zijn groen en verspreid staan er enkele rietgekapte boerderijen met hun karakteristiek geverfde luiken. Twee zwanen dobberen langs de oever van de rivier, ze doen zich te goed aan de rijke water vegetatie. Met een voetveer brengen we onszelf naar de overzijde van de Berkel, waar aan de rand van en fraai stuk loofbos anderhalve eeuw geleden de Staringkoepel is gebouwd. Van boven af kijken we prachtig uit over de loop van de Berkel. Aan een picknick tafel met uitzicht over de velden en de bosrand in de verte genieten we van onze lunch. Vers brood, een flink stuk oude kaas en gedroogde worst. Dat is het mooie van deze korte avonturen; ’s ochtends nog even boodschappen doen voor je op pad gaat en je kunt het net zo luxe maken als je het wilt.
Het witte bruggetje van Almen
Tot het eind van 19-de eeuw is de Berkel een dynamisch meanderend riviertje waarover men al sinds de 16-de eeuw vracht vervoerde. Tegen de stroom in boomde men hun handelswaar in zes dagen van Zutphen naar Duitsland. Maar de rivier zorgde ook voor veel overlast als deze na flinke regenval weer eens overstroomde. Daarom werd de Berkel in 1882 verbreedt en verdiept en werden een groot aantal meanders afgesneden, om zo het achterland voor verdere overstromingen te behoeden. Maar zoals op zo veel plekken in Nederland wil men weer terug naar de oude situatie, de Berkel mag weer slingeren. Bij het Witte bruggetje van Almen, een oude ophaalbrug, is enkele jaren geleden een smalle “bypass” aangelegd, waardoor vissen de hoge stuw kunnen omzeilen. Deze smalle kreek mag zijn eigen gang gaan en de aanleg was slechts het begin van een grote herontwikkeling van de Berkel zelf. Tussen Almen en Zutphen, waar de Berkel de IJssel in stroomt, zijn de oorspronkelijke slingers weer hersteld, zoals deze op enkele oude tekeningen nog terug kon vinden. Met flauwe en steile oevers worden er stroomverschillen gecreëerd, en dit komt weer ten goede aan de ecologie van het gebied. Een oude gracht om één van de boerderijen is weer uitgegraven, en biedt voor vele vissen de mogelijkheid om een lage stuw in de Berkel te passeren. Het is geweldig hier langs deze nieuwe natuur te struinen, en het kan in de loop van de jaren hier alleen maar mooier worden.
Overnachten in een tentsile boomtent
De avonden worden al weer korter deze tijd van het jaar en daarom beginnen we op tijd met het zoeken van een geschikte bivak plek. Deze keer hebben we geen mooi vlak stuk grond nodig, maar wel drie bomen op de juiste afstand van elkaar. We hebben namelijk een Tentsile boomtent meegenomen. We lopen naar het bos van het aangrenzende Landgoed ’t Waliën, dat voornamelijk uit voormalig productiebos bestaat. Het hout van de naaldbomen werd vroeger als stutpalen in de mijnbouw gebruikt. Hier komen minder mensen dan in de Velhorst en hebben we minder kans te worden gestoord. Langs één van de stille beukenlanen vinden we mooie plek. Met drie stevige spanbanden hangen we de boomtent tussen de oude beuken, ruim een meter boven de bosgrond. De futuristisch uitziende tent met zijn felle kleuren lijkt zo van een andere planeet te zijn gekomen. We gebruiken een oude beuk als ruggensteun terwijl we het avondeten op onze spiritusbrander klaarmaken, Indo-mie soep deze keer. Al snel wordt het donker in het dichte bos en filosoferen we nog een tijd lang over het plezier dat we beleven aan deze korte avonturen zo dicht bij huis. Het geeft je toch het prettige gevoel even helemaal in een andere omgeving te zijn, heerlijk stil en rustig.
Ontbijt met verse koffie
De nacht is rustig en het blijft droog. Omdat we toch wat regen hadden verwacht hebben we voor het slapen gaan de buitentent toch maar over de boomtent gespannen. In de frisse ochtend maken we een kop koffie en eten een boterham. Het bivak is snel afgebroken en al snel zijn de sporen van ons nachtelijk verblijf uitgewist. We lopen naar het Kienveen dat vroeger een laag gelegen heide veld was met verspreid liggende vennen. Dit natte veld werd als één van de laatste gebieden door de lokale boeren als landbouw gebied in gebruik genomen. Natuurmonumenten heeft recent het veen weer afgeplagd en de voedselrijke landbouwgrond afgevoerd. Er bleken gelukkig nog voldoende zaden van de oude vegetatie in de bodem te zitten waardoor er nu weer zeldzame planten groeien en bloeien, zoals de moeraswespenorchis, moeraswolfsklauw, het melkviooltje en het “vleesetende” vetblad. Ook het aan de andere zijde van de provinciale weg gelegen Grote Veld was vroeger een groot heideveld, waarbij grote schaapskuddes de heide vegetatie in stand hielden en de boeren de heide afplagden. Met het verdwijnen van de schaapsboeren namen naaldbomen het gebied over en ontstond er bos. Nu wordt in grote delen het open karakter weer hersteld. Dit komt enkele zeldzame dierensoorten ten goede, zoals de levendbarende hagedis, de nachtzwaluw en de klapekster. De vochtige lucht van de vroege ochtend hangt nog over het veen en we struinen er nog een tijd lang rond. Als we rond het middaguur weer terugkeren naar het beginpunt van de wandeling zijn we in een dag tijd door een zeer gevarieerd landschap gelopen en was ik in gedachten weer even terug in mijn zorgeloze jeugd.
Informatie
Zoals altijd is het belangrijk om je verantwoordelijk te gedragen in de natuur. Wildkamperen is in vrijwel heel Nederland niet toegestaan, en als je “gesnapt” wordt door bromsnor zal het voornamelijk van zijn/haar stemming en van de netheid van je bivak afhangen of je op de bon gaat en of je je bivak al dan niet af moet breken. Zorg dat je bivak er geordend uit ziet, en laat niet overal spullen rond slingeren. Gooi nooit afval weg in de natuur, ook geen organisch afval. Probeer zo stil mogelijk te wezen, om wilde dieren zo min mogelijk te verstoren. Open vuur is één van de grootste gevaren in de natuur. Wees dus extreem voorzichtig als je gaat koken. Een houtvuur in het bos is vragen om moeilijkheden. Het is beter om een kleine brander te gebruiken op gas, benzine of spiritus. Als je niet bedreven bent in het koken op een brander, probeer deze dan eerst thuis eens een paar keer aan te steken (niet binnenshuis natuurlijk, maar buiten op de stoep).
360º Explore micro avonturen
Omdat een micro avontuur eigenlijk altijd in je normale werkweek in te passen is, en bovenal de fijnste manier is om er even een paar dagen helemaal uit te zijn hebben wij een aantal geweldige korte avonturen in het programma staan.
Ga jij met ons mee op deze prachtige korte reizen dicht bij huis?